- Emeklilerin gıda enflasyonu yüzde 120,6, en yoksul ikinci yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 122, en yoksul yüzde 20’lik gelir grubunun enflasyonu ise yüzde 139,7 olarak gerçekleşti.
TÜİK, Temmuz 2022 resmi enflasyon oranlarını açıkladı. TÜFE’de (2003=100) 2022 Temmuz ayında bir önceki aya göre yüzde 2,39, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 45,72, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 79,60 oranında artış gerçekleşti.
TÜİK’e göre artışın en yüksek olduğu üç ana harcama gurubu ise sırasıyla, yüzde 119,11 ile ulaştırma, yüzde 94,65 ile gıda ve alkolsüz içecekler ve yüzde 88,35 ile ev eşyası oldu. Böylece ulaştırmada üç haneli enflasyon gerçekleşmiş oldu.
TÜİK’e göre Yurt İçi-Üretici Fiyatları Endeksi (Yİ-ÜFE) (2003=100) ise 2022 Temmuz ayında bir önceki aya göre yüzde 5,17, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 70,04 ve bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 144,61 olarak gerçekleşti.
TÜFE ile Yİ-ÜFE arasındaki makas açılmaya devam ediyor. Yİ-ÜFE ve TÜFE değişim arasındaki fark 65 puana yükseldi. TÜFE’nin önümüzdeki aylarda da artmaya devam edeceğini söylemek mümkündür.
TÜİK tarafından yayımlanan resmi enflasyon oranları farklı gelir gruplarını yansıtmıyor. Resmi enflasyon oranları düşük gelirlilerin, emekçilerin günlük yaşamda karşılaştığı ve hissettiği oranlar değildir. Bu nedenle DİSK-AR olarak TÜİK’in ham verilerinden yararlanarak emeklilerin, dar gelirlilerin, düşük gelirlilerin hissettiği enflasyonu yeniden hesaplıyoruz. Yaptığımız hesaplamaya göre gıda enflasyonu ortalama yüzde 94,7 olarak gerçekleşirken emeklilerde gıda enflasyonu yüzde 120,6 oldu. Üçüncü yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 102,8 olurken, düşük gelirli ikinci yüzde 20’lik grubun gıda enflasyonu yüzde 122, en yoksul yüzde 20’lik gelir grubun gıda enflasyonu ise yüzde 139,7 olarak gerçekleşti.
Dördüncü yüzde 20’lik gelir grubunun gıda enflasyonu yüzde 93,7 olurken, en yüksek gelir grubunun gıda enflasyonu ise yüzde 69,6 oldu. Böylece en yoksul gelir grubu yüzde 140 oranında gıda enflasyonu hissederken, en yüksek gelir grubu ise yüzde 70 oranında gıda enflasyonu hissetmiş oldu. Bu durum enflasyonun gelir gruplarına göre önemli ölçüde farklı hissedildiğini ortaya koyuyor.
Öte yandan yüzde 79,6 olan resmi enflasyon oranı AKP dönemi için yeni bir rekor anlamına geliyor. Aralık 2002’de yüzde 29,7’lik bir enflasyon devralan AKP 20 yılda enflasyonu 50 puan artırmış oldu.
Metodolojik not: Dar gelirlilerin ve emeklilerin gıda enflasyonu hesabında, TÜİK’in gelire göre tüketim harcamasının ve temel gelir kaynağının hanehalkı tüketim harcamasının türlerine göre dağılımı (2019) verileri ile ana harcama gruplarına göre TÜFE verileri esas alındı.