Türk Tabipler Birliği Merkez Konseyi ile Türk Tabipleri Birliği İşçi Sağlığı ve İşyeri Hekimliği Kolu “Aşırı sıcaklarda güneş altında veya kapalı havasız ortamlarda uzun süre mola vermeden çalışmak ölümcül sonuçlara bile yol açabilmektedir.” “Patronu/üretimin değil işçinin sağlığını ve güvenliğini merkeze alan merkezi uygulamalar ve önlemler olmadıkça alınacak kişisel önlemlerin bir etkisi olmayacaktır.” uyarısı ile sıcak havalarda çalışmak zorunda kalan işçiler için dikkat edilmesi gereken önlemlere ilişkin açıklama yaptı.
Açıklamada, “İşyerine ve yapılacak işe yönelik risk değerlendirmesi yapılması, çalışırken/çalıştığı için işçinin sağlığının bozulmaması, meslek hastalığı ve iş kazalarına yönelik işyerinde önlemlerin alınması, sağlığının geliştirilmesi için çalışma ortamının iyileştirilmesi işverenin sorumluluğundadır. Her çalışan işyeri hekimi tarafından işe giriş sırasında muayene edilmeli, sağlık durumuna uygun bir işe yerleştirilmeli, işin tehlikeleri ve yaşanabilecek riskler hakkında bilgilendirilmeli, işin tehlike sınıfına göre işçiler en az 1-5 yılda bir periyodik muayeneye çağrılmalıdır. Sıcakta çalışmasında sakınca bulunan, örneğin kronik hastalığı bulunan çalışanların işyeri hekimi tarafından belirlenmesi, alınması gereken önlemler ve gerekiyorsa iş değişikliği önerisinin işverene yapılması gerekmektedir” denildi.
Sıcak hava altında çalışmak zorunda kalan işçilere ilişkin alınması gereken önlemlere ilişkin uyarıların yapıldığı açıklamada, “Kontrol hiyerarşisi, çalışanları tehlikelerden korumak için güvenlik önlemlerini belirleme ve sıralama yöntemidir. En etkiliden en az etkiliye doğru sıralanırsa bunlar “ortadan kaldırma”, “ikame”, “mühendislik kontrolleri”, “idari kontroller” ve “kişisel koruyucu ekipman”ı içerirler. Sıcak havalarda çalışma için kontrol hiyerarşisinin birinci adımı yani “ortadan kaldırma”, hava çok sıcak olduğunda çalışmama anlamını taşır. Bu kararı devlet otoriteleri vermeli, bunu tüm şirket/firma/kurumlara duyurmalı, yasağın ihlali durumunda çok ağır yaptırımlar uygulamalıdır. “İkame” adımı ise, işi başka bir ortamda/zamanda/yöntemler/ekipmanla yapmak anlamını taşır. “Mühendislik önlemleri” de çalışma ortamının gölgelendirilmesi, havalandırılması, soğutulması vb. işlemler olarak tanımlanabilir. “İdari önlemler” başlığı çok çeşitlidir, vardiyalı çalışma, mola süreleri, kronik hastalığı olanların iş değişiklikleri vb. uygulamaları içerir. Kontrol hiyerarşisinde “kişisel koruyucu ekipman” adımı ise en son uygulanacak yöntemdir. Sıcak havaya uygun pamuklu/ince iş kıyafeti, güneşten koruyacak şapka, gözlük, güneş kremi vb. sağlamak işverenin sorumluluğundadır. Ayrıca işveren çalışanlar için yeterli miktarda içecek soğuk su (yalıtımlı su matarası ile) sağlamalı, duş alabilmeleri için ortam oluşturmalı, çalışama bölgesinde gölgelik alan oluşturmalı ve dinlenme/mola zamanlarında serin bir ortam yaratmalıdır”denildi.
Açıklamada sıcak havalarda çalışmak zorunda kalan işçilerin dikkat etmeleri gerekenler ise şöyle sıralandı:
- İşe giriş ve periyodik muayene sırasında var olan hastalıklarınızı, kullandığınız ilaçları, daha önce geçirmiş olduğunuz operasyonları, önemli hastalıkları işyeri hekiminizle paylaşın. Yeni bir sağlık sorunu olduğunda işyeri sağlık birimine başvurarak bu durumu kayıt altına aldırın. İşyeri hekimlerinin sağlığınızla ilgili uyarılarını dikkate alın, önerilerine uyun.
- Güne/işe başlamadan ve iş bitimlerinde mutlaka duş alın, vücudunuzu temiz, gözeneklerinizi açık tutun.
- Terlemeye müsaade eden ince, hafif, açık renk, pamuklu/keten dokuda, kol ve bacaklarınızı kapatan giysiler tercih edin.
- Güneş gören cildinize belli aralıklarla güneş koruyucu krem sürün.
- Güneş gözlüğü ve geniş kenarlı şapka kullanın.
- Gün içinde en az 2-4 litre temiz su için. Günde 1-2 adet soda/maden suyu içmeye çalışın.
- Mümkün olduğu kadar az çay, kahve tüketin, alkol almayın, kafeinli/gazlı/şekerli içeceklerden uzak durun.
- Ağır, yağlı, şekerli ve karbonhidratlı gıdalardan uzak durun, salata, sebze ve meyve (sulu ve az şekerli olanları tercih edin) ağırlıklı beslenin.
- Açık havada çalışma ortamınızda gölge oluşturmaya (şemsiye, tente vb.), kapalı ortamlarda hava akımı oluşturmaya çalışın.
- Güneşin dik geldiği 11.00-15.00 saatleri arasında ağır ve beden gücü gerektiren işleri yapmamaya, sık sık serin ve gölge bir yerde mola vermeye çalışın.
- Çalışma ortamında hayati tehlike olduğunu düşünüyorsanız bunu işverene/sendikanıza bildirin ve çalışmaktan kaçınma hakkınızı kullanın.
