Ölümlü iş kazalarında dünya üçüncüsü, Avrupa birincisi durumundaki ülkemizde gündemin birinci maddesi elbette iş cinayetleri olacaktır. Fakat 301 işçiyi yok eden Soma faciası sonrasında Soma’da madencilere yaşatılan çile başka şekillerde sürmektedir.
Facianın olduğu sahanın dışındaki, noksanlıkları hala tamamlanamamış diğer kömür ocaklarının üretime düzenli geçmemesi nedeniyle, binlerce işçinin iş, maaş ve gelecek konusundaki kaygıları artarak devam etmektedir. Gecikmenin, belirsizliğin neden olduğu endişe ve riskler varlığını ciddi olarak sürdürmektedir.
Bütün bu devasa sorunlar, iş cinayetleri; devlete ait linyit ocaklarının özel sektöre hizmet alımı, rödevans ve benzeri yöntemlerle geçici olarak verilmesiyle oluşmuştur.
Şirketlerin; Tez zamanda “en ucuza” “en hızlı ve en çok üretim” telaşıyla kanun, mevzuat, madencilik prensipleri, güvenlik kuralları ne varsa hiç birini iplemeyen üretim tarzına göz yumulmuştur.
Şirket, siyaset, sendika ortaklığıyla sürdürülen bu merhametsiz üretim sonucunda dünyada 40 yıldır eşi görülmedik büyük facia bütün bir ülkeyi rüyadan uyandırmıştır.
Katliam gibi bu faciadan sonra tüm duyarlılığa rağmen, geçen 6 ay neredeyse heba edilmiştir. İhtiyaç olan ve söz verilen yasal düzenlemelerin TBMM’indeki süreci ve sonuç bir yana; Başvuru ve uyarılarımıza rağmen Enerji Bakanlığı ve devlet sorumluluklarını, görevlerini bir türlü yerine getirememiştir. Şirketler zaten böyle bir organizasyon, kapasite ve mantığa sahip değildir. Gelinen noktada sorunlar birikmiş ve bugün halının altına süpürülmüştür.
Şu anda madenler, işçiler sahipsizdir. Sorunlar çözüm beklemektedir. Ocaklar, eksikleri giderilip devreye sokulamamıştır.
Devlet görevini yapmamaktadır.
Şirket işin içinden çıkamamaktadır.
Eski sendikaya bağlı bir şube, işverenle birlik olup diğer şube başkanı ve adamlarını işten attırma noktasında eski alışkanlıklarına devam etmektedir.
İşçi; parçalanmış ve korkutulmuş halinden sıyrılıp hakları için birleşip demokratik tazyik ve takip yapamaz haldedir.
İşte bu ortamda şirket, ocakları devreye alıp üretime hazır hale getiremediği için işçi sayısını azaltmaya çalışmaktadır. Yasal yükümlülüklerden, kıdem tazminatı ve diğer yaptırımlardan kurtulmak için SGK bildirimlerinde işçinin devamsızlık yaptığı gerekçesiyle çıkarıldığını beyan ederken, yıllarca bu ocaklarda çalışmış işçisine, yasal mecburiyete rağmen yazılı bildirim yapmadan, haber vermeden, işçinin “kendi kusuru nedeniyle” atıldı gibi inandırıcı olmayan gerekçeye bağlamaktadır. Bunlardan habersizce işine gitmeye çalışan işçi, kanun dışı ve çirkin bir biçimde servis araçlarından indirilip ya da işyeri kapısından döndürülüp hırpalanarak kapının önüne konulmaya çalışılmaktadır. Bu uygulama çirkin olduğu kadar kanunsuzdur. Geçersizdir. Kaos yaratmak ve sorunları büyütmekten öte bir yararı olmayacaktır.
Üyemiz olup olmadığına bakmaksızın ve hiçbir ayırım gözetmeksizin, Soma’da çalışan bütün maden işçilerinin sorunlarıyla yakından ilgilenen sendikamız, yaşanan bu olumsuz sürece ilişkinde çözüm üretmeye çalışmaktadır.
Sendikamız bu aşamada böylesi muameleyle karşılaşan işçinin hak kaybına uğratılması ve suçlu duruma düşürülmesinin önüne geçmek için bilgilendirme, gerekli tutanak ve başvurular yapma gibi işlemleri yerine getirmektedir. Dava açma dahil her türlü takibat çalışmaları eksiksiz sürmektedir.
Enerji Bakanlığının ve hükümetin sorumluluklarını yerine getirmesi ve kalıcı, sorunu çözen adımlar atması için yeni çalışmaların hazırlıkları ve girişimleri yapılmaktadır.
Sorunun köklü çözümü vardır: On binlerce işçinin çalıştığı ve ülke için çokça gerekli olan kömürün çıkarıldığı bu ocakları, ruhsat sahibi olan Türkiye Kömür İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TKİ) işletmelidir.
İşçiler için, ülkenin yerli enerji kaynakları ihtiyacı için, kömür rezervlerinin heba olmaması için, iş cinayetleri ve kanunsuz uygulamalara son vermek için devletin ruhsat sahibi olduğu kömür sahalarında tekrar kamu işletmeciliğine dönülmelidir. 21 Kasım 2014
Dev. Maden – Sen Yönetim Kurulu
