Konfederasyonumuz DİSK’in araştırma dairesi DİSK-AR tarafından İşsizlik ve İstihdamın Görünümü Raporu yayımlandı.
Araştırma raporunda öne çıkan başlıklar ve özet bulgular şöyle:
- TÜİK’e göre resmi işsizlik tek haneye düşse de geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 20’ye yakın!
- Geniş tanımlı işsiz sayısı 7,3 milyonun üzerinde!
- Geniş tanımlı işsiz sayısı pandemi öncesine göre yükseldi!
- TÜİK’e göre işsiz sayısı son bir yılda 560 bin azalırken İŞKUR’a göre 148 bin arttı.
- Geniş ve dar tanımlı işsizlik arasındaki puan farkı 10,4
- Geniş tanımlı kadın işsizliği yüzde 26,5
TÜİK’in Ağustos 2022 Hanehalkı İşgücü Araştırması (HİA) sonuçları 10 Ekim 2022’de yayımlandı. Mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 9,6, mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsizlik oranı (âtıl işgücü) ise yüzde 19,8 seviyesinde gerçekleşti. TÜİK’e göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı (mevsim etkisinden arındırılmış) 2022 Ağustos ayında bir önceki aya göre 100 bin kişi azalarak 3 milyon 312 bin kişi oldu. DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinden yararlanarak yapılan hesaplamaya göre mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı ise Ağusotos 2022’de 7 milyon 337 bin kişi olarak gerçekleşti.
İŞKUR’un kayıtlı işsiz sayıları kayıtlara, TÜİK’in işsizlik verileri ise ankete dayalı olarak hesaplanmaktadır. İki kurumun metodolojileri farklı da olsa İŞKUR tarafından aylık istatistik bültenlerinde açıklanan kayıtlı işsiz sayıları işsizliği anlamamız açısından önemli göstergedir. Olağan seyirde İŞKUR’un kayıtlı işsiz sayılarının TÜİK’in işsiz sayılarına yansıması beklenir. Ancak uzun bir süredir iki kurumun işsiz sayıları arasındaki farklar birbirinden zıt bir eğilim izlemektedir.
İŞKUR’un Ağustos 2021 ile Ağustos 2022 arasında son 1 yıllık dönemde kayıtlı işsiz sayısı 3 milyon 194 binden 3 milyon 342 bine yükseldi, kayıtlı işsiz sayısında yaklaşık yüzde 4,7’lik bir artış gerçekleşti. Son 1 yılda 148 bin kişi işsiz olduğu için İŞKUR’a başvurdu. Bu başvuruların 117 bini kadın, 31 bini ise erkek işsizlerden oluştu. TÜİK’e göre ise son 1 yılda dar tanımlı kadın işsiz sayısı 150 bin, dar tanımlı erkek işsiz sayısı 410 bin olmak üzere toplamda işsizlik 560 bin kişi azaldı. Cinsiyete göre TÜİK ile İŞKUR arasındaki uçurumun artmaya devam ettiği görülmektedir. Bu sebeple İŞKUR ile TÜİK arasındaki sayılardaki bu uyumsuzluğun sorunlu olduğunu düşünüyoruz.
DİSK-Ar’ın işsizlikle mücadele önerilerinde öne çıkanlar ise şöyle:
“Herkesin çalışması için, herkesin daha az çalışması” ilkesi doğrultusunda haftalık çalışma süresi gelir kaybı olmaksızın 37,5 saate, fazla mesailer için uygulanan yıllık 270 saat sınırı, 90 saate düşürülmelidir.
İş Yasasının 25/II. Maddesi yeniden düzenlenmeli ve keyfi işten çıkarmalar sona ermelidir.
İşsizlik sigortası ödeneğinden yararlanma koşulları ve ödenek miktarı iyileştirilmelidir.
İşsizlik Sigortası Fonu’nun amaç dışı kullanımına son verilmelidir. Fon’dan işverenlere dönük teşvik ve destekler sona erdirilmelidir.
İstihdam artışlarında kamunun payı dikkate değerdir. Kamu istihdamının artırılması, kamuda eğreti ve güvencesiz çalışma biçimleri yerine, kadrolu ve güvenceli istihdam artışının sağlanması yaşamsal önemdedir. Kamu girişimciliği ve hizmetleri istihdam yaratacak şekilde yeniden ele alınmalı ve kamuda personel açığı derhal kapatılmalıdır.
Sendikal hak ve özgürlüklerin kullanımı güvence altına alınmalı, sendikal barajlar kaldırılmalı, herkesin sendika hakkını özgürce kullanabilmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır.
Araştırma bültenine PDF formatında ulaşmak için: https://wp.me/pbeW9X-2ql
