263 madencinin öldüğü Kozlu faciasının yıl dönümü

Bugün 1992 yılında yaşanan ve 263 maden işçisinin hayatını kaybettiği Kozlu faciasının yıl dönümü. Aradan yıllar geçmesine rağmen hala madenciler hayatını kaybetmeye devam ediyor. Bugün Kozlu’da 263 işçiye mezar olan maden ocağının önünde anma töreni düzenlendi. Törende kazada şans eseri ölmeyen  yada yaralı kurtulan işçilere ‘heykelcik’ verildi.

ZONGULDAK’ta, 3 Mart 1992’de 263 maden işçisinin öldüğü grizu patlamasından sağ kurtulan 51 yaşındaki Burhan Öztürk ve o gün şans eseri işe gitmeyerek kurtulan 53 yaşındaki İsmail Kilerci, facianın 23’üncü yıldönümünde ölen arkadaşlarının mezarını ziyaret etti. Emekli madenciler, ekmek mücadelesi verdikleri arkadaşlarını kaybettikleri o günü unutamadıklarını söyledi.

Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Kozlu Müessese Müdürlüğü’ne ait maden ocağında meydana gelen grizu faciasında 263 işçi yaşamını yitirdi, 550 işçi de yaralandı.

Dünya madencilik tarihinin en büyük kazaları arasında yer alan faciada ölen işçilerden 147’sinin cesedi, yer altında devam eden yangınlar nedeniyle günler sonra gruplar halinde çıkarılabildi. En son 2 madencinin cesedi, Mayıs 1997’de ocaktan çıkarıldı.

 

O GÜN İŞE GİTMEDİ, KURTULDU

Faciada, o gün şans eseri işe gitmeyerek kurtulanlar veya ocağa girdiği halde sağ çıkanlar, yıllar sonra büyük kazanın izlerini hala taşıyor. İhsaniye 1’inci Kartiye’de çalışan 34 işçi arasında bulunan İsmail Kilerci, o gün ağabeyinin evini taşımak için izin alarak işe gitmeyince faciadan kurtulurken, Burhan Öztürk de yanındaki 5 arkadaşı ile birlikte ocaktan sağ çıktı. Ancak kartiyedeki diğer 27 işçi yaşamını yitirdi.

‘YERLERDE BARETLERİ GÖRÜYORDUK’

Kaza meydana geldiğinde 3 yıllık madenci olduğunu belirten Burhan Öztürk, o günü hala unutamadığını söyledi. Birlikte ekmek mücadelesi verdiği arkadaşlarının acısını her zaman hissettiğini anlatan Öztürk, şöyle dedi: “Yukarıdan aşağıya bir toz bulutu geldi. Kafamdaki bareti fırlattı. Grizu olduğunu söylediler. Birkaç arkadaş yukarı doğru kaçmaya başladık. Her yer dumandı. 1 saatte 3 kilometre yürüyerek kuyu dibine geldik. Oradan da asansörle bizi yukarı çıkardılar. Yürürken bir madenci ‘Beni kurtarın’ diye bağırıyordu. Onun yanına gittik. Yüzü kan içindeydi. Kurtarmaya çalıştık ama olmadı. Mecbur bırakmak zorunda kaldık. Çok zor nefes alıyorduk. Oksijen yetersizdi. Yukarıya çıkmamız gerekiyordu. Sonra bir madencinin cesedini gördük. Her tarafı su basmıştı. Yerlerde baretleri görüyorduk. Yukarıya çıkınca anladık olayın büyüklüğünü. Çoğu arkadaşımızı orada yitirdik. Allah rahmet eylesin. Recep’in cesedi de 1 yıl sonra çıktı. Baret numarasıyla kendisini teşhis etmişler o zaman. Her gün beraber işe gidip gelirdik.”

KAZADAN SONRA 12 YIL ÇALIŞMIŞ

O gün işe gitmediği için faciadan kurtulan İsmail Kilerci ise kazayı duyunca ocak önüne gittiğini söyledi. Kilerci, “O gün anlatılmaz. Allah kimseye öyle günler yaşatmasın. Beraber çalıştığımız 27 arkadaşımızı kaybettik. O gün aklıma geldiğinde büyük acı doluyor içimiz. Kazadan sonra ocak yeniden üretime açılmıştı. 12 yıl daha orada çalıştık. En küçük olayda hep o gün aklımıza geliyordu. Ölen arkadaşlarımız aklımıza geliyordu. Allah kimseye böyle acılar yaşatmasın” dedi.

‘ÖLEN ARKADAŞLARIMIZIN ÜSTÜNDEN GEÇTİK’

O günü anlatan emekli madenci 60 yaşındaki Mustafa Bozacıoğlu, facia sırasında yerin 560 metre altında üretim yaptığını belirterek, “Mavi ve yeşil bir kömür tozu geldi. Sonra patlamayla alev topu geldi. Yandığımı hissettim. Dua ettik. Arkadaşlarımın seslerini duydum. Ben, ‘Korkmayın grizu patladı’ dedim. Benim baret erimişti. Sonra alçaktan sürünerek ana yola çıktık. Ölen arkadaşların üstlerinden yanlarından geçtik. Kimseye müdahale edemiyorsun o anda. Allah böyle bir daha böyle acılar yaşatmasın” dedi.

SABAH OCAK GİRİŞİNDE ANMA

Facianın 23’üncü yıldönümünde ölen 263 işçi, sabah 07.30’da ocak girişinde dualarla anıldı. Anma törenine Vali Yardımcısı Ahmet Malikoğlu, Zonguldak Belediye Başkanı CHP’li Muharrem Akdemir, TTK Genel Müdürü Burhan İnan, Genel Maden İşçileri Sendikası (GMİS) Genel Başkanı Eyüp Alabaş ile gece vardiyasından çıkan işçiler ile gündüz vardiyasına girecek madenciler katıldı. Anma töreninde ölen madenciler için saygı duruşunda bulunuldu.

YARALI KURTULAN MADENCİLERE HEYKEL

Konuşmaların ardından ölen madenciler için Kuran-ı Kerim okundu ve dua edildi. Daha sonra faciadan yaralı kurtulan ve hala aynı ocakta çalışmaya devam eden maden mühendisi Sadık Yücel, emekli olan madenciler Mustafa Bozacıoğlu, Hasan Bozacı ve Ali Ünlü’ye madenci heykeli verildi. Madenciler, törenin ardından yer altındaki mesailerine başladı.