Türkiye Taş Kömürü Kurumu Armutçuk Müessesesi maden ocağında geçen hafta yaşanan iş cinayetinde kaybettiğimiz maden işçisi kardeşimiz Ramazan Yıldırım’ın taziye ziyaretinde konuşan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan “Sizin canınız bizim için çok kıymetli. Sayenizde çocuklarımızın geleceğini oluşturuyoruz, sanayimiz gelişiyor, ihracatımız artıyor. Her bir kardeşimin emeği için tekrar teşekkür ediyorum.” demişti.
Can korkusu altında çalışma koşulları ve açlık sınırında bir ücret
Evet sanayimizi geliştiriyor, ihracatımızı artırıyor ve madencilik sektörünün ve firmaların büyümesini ve karlılıklarını yükseltmelerini sağlıyoruz ama biz maden işçilerine düşen tek şey, can korkusu altında çalışma koşulları ve açlık sınırında bir ücret oluyor. Bir kez daha yineliyoruz; maden işçisi canından endişe etmeden geçinebileceği bir ücret ve sosyal hakla çalışmak istiyor.
Maden işçilerinin çalışırken ölmediği, yaralanmadığı ve meslek hastalığına yakalanmadığı çalışma koşulları sağlanmalı
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın, madenlerde gerçekleşen her iş cinayeti sonrası maden işçileri için söylenen sözler ve vaatler yerine, maden işçilerinin çalışırken ölmediği, yaralanmadığı ve meslek hastalığına yakalanmadığı işçi sağlığı ve iş güvenliği eksiksiz olarak sağlanmalı, bakanlık tarafından yapılamayan etkili denetim bir an önce düzenli olarak yapılmalıdır.
Etkili yetki ve yaptırımlara sahip olan İSG uzmanlarının ücretleri, denetledikleri işverenler tarafından değil ortak havuzda oluşan gelirden sağlanmalı ve görevlendirmeler bağımsız kurullarca yapılmalıdır. Denetim ağını risk değerlendirme ve alınması gereken önlemlerin tespiti bakımından da işverenlerden bağımsız hale getiren düzenlemelere ihtiyaç vardır.
Maden işçilerinin yaşamlarının ilerleyen zamanlarında karşılaşacakları meslek hastalıklarını ölçüp, değerlendiren, önlemler aldıran ve tedavi sağlayan sağlık birimleri ve mevzuat eksiğini gideren mekanizmalar bir an önce tamamlanarak, işçinin sağlık ve güven içerisinde çalışması sağlanmalıdır.
Tüm maden havzalarında hastanelerde bulunmayan veya yetersiz olan yanık, zehirlenme ve acil travma birim ve ünitesi gibi gerekli eksikler tamamlanmalı, gerektiğinde işçilere acil hizmet verecek servisler güçlendirilmelidir.
Taşeron çalıştırılan işçilerin işkolunda çalışan kadrolu diğer işçilerle benzer işleri de yaptığı göz önünde bulundurularak, “eşit işe eşit ücret” prensibine de aykırı olan adaletsizlik giderilmeli
Yine işkolunun kanayan yarası olan taşeron çalıştırmadan vazgeçilerek, taşeron çalıştırılan işçilerin işkolunda çalışan kadrolu diğer işçilerle benzer işleri de yaptığı göz önünde bulundurularak, “eşit işe eşit ücret” prensibine aykırı olan bu eşitsizliğin işçiler arasında ayrımcılığı da derinleştirdiğinden bu uygulamaya derhal son verilmelidir.
Madencilik işkolu, ağır tehlikeli ve riskli işkolu olarak tanımlanmalı
Sadece yer altında (kapalı ocak) çalışanlar için değil, üretimde çalışan tüm maden işçilerinin çalışırken ve emekliliklerinde yıpranma, kıdem hakları da gözetilerek bu haklardan tüm maden işçilerinin yararlanması sağlanmalıdır.
İş mahkemeleri, davalardaki yığılmalarla “geç gelen adalet, adalet değildir” prensibi ve ihtiyacı doğrultusunda çoğaltılmalı
Maden sahalarında iş mahkemeleri olmadığı için iş davaları başka mahkemeler tarafından yerine getirilmektedir. İşçilerin adalete erişim olanakları çok zayıftır. İş mahkemeleri, davalardaki yığılmalarla “geç gelen adalet, adalet değildir” prensibi ve ihtiyacı doğrultusunda, konusunda uzmanlaşmış yeni iş mahkemeleri ihtiyacı için adım atılma gerekliliği ivedilikle yerine getirilmelidir.
Maden işçilerin istedikleri sendikaya özgürce üye olmalarını önleyen ve engelleyenler hakkında idari ve cezai yaptırımlar ivedilikle sonuçlandırılmalı
Maden işçilerinin sendikalaşmalarının önündeki engelleme ve baskılar kaldırılmalı, işçilerin istedikleri sendikaya özgürce üye olmalarını önleyen ve engelleyenler hakkında idari ve cezai yaptırımlar ivedilikle sonuçlandırılmalı ve uygulanmalıdır.
Biz maden işçileri, çalışırken ölmediğimiz, yaralanmadığımız, meslek hastalığına yakalanmadığımız, insanca çalışma koşulları ve geçinebileceğimiz bir ücret ve sosyal haklar istiyoruz. Ve alacağız!